Verhofstede (2022)

R. Verhofstede
A.-S. Page
J. Van De Walle
S. De Smedt

‘Fertility awareness methods’ als eerste stap voor koppels met fertiliteitsproblemen

Tijdschrift voor Geneeskunde en Gezondheidszorg

Een onvervulde kinderwens is bij meer dan de helft van de consulterende koppels te wijten aan milde mannelijke of onverklaarde subfertiliteit. Voor deze groep bestaat er nog een reële kans op een natuurlijke conceptie binnen het jaar en stelt men een afwachtend beleid (6-12 maanden) voor. Dit wordt echter moeilijk volgehouden zodat men sneller naar invasieve en dure artificiële repro¬ductietechnieken (ART) grijpt. Recente ‘fertility awareness methods’ (FAMs) stellen koppels in staat om in de menstruatiecyclus de vruchtbare en onvruchtbare dagen te identificeren en seksuele be¬trekkingen beter te plannen. Door het inschakelen van FAMs wordt het afwachtende beleid actief gemaakt, verhoogt de kans op een natuurlijke zwangerschap én wordt de patiënt concreet gehol¬pen. Bovendien verminderen de gezondheidsrisico’s van ART. Fertiele koppels die geïndividuali¬seerde begeleiding kregen over symptothermale FAMs met cervixslijm- en temperatuurobservatie, werden sneller zwanger (92% binnen 12 maanden) vergeleken met andere studies zonder FAM (82%). Voor subfertiele koppels was dit cumulatieve zwangerschapscijfer na 8 maanden hoger dan hun basiszwangerschapscijfer vóór de geïndividualiseerde begeleiding (38% versus 21,6%). Het reeds bestaande netwerk van FAM-consulenten, actief in het kader van cyclusmonitoring, diagnose en gezinsplanning, kan geïntegreerd worden in de Belgische fertiliteitszorg. Deze dienstverlening kan slechts verder uitgroeien mits de rol van FAMs in fertiliteitsbehandelingen erkend wordt, wat een professionele vergoeding voor het kwaliteitsvol opleiden en opvolgen van de FAM-gebruiker toelaat. Dit kan uiteindelijk kostenbesparend zijn enerzijds door het selecteren van de juiste patiënten voor invasieve fertiliteitsbehandelingen en anderzijds door het verminderen van het aantal meerling¬zwangerschappen dat gepaard gaat met ART.

Gyselaars W. (2022) Commentaar: Fertiliteitsbehandeling anno 2022: quo vadis?
Tijdschrift voor Geneeskunde en Gezondheidszorg

In zijn commentaar op ons artikel over (Fertility Awareness based Methods) FAM’s en kinderwens, gaat dr. Gyselaers in op de ontwikkelingen van artificiële reproductieve technieken (ART) sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw. Hij geeft de positieve evoluties weer, maar plaatst tegelijk kritische bedenkingen bij het aantal ART-zwangerschappen in ons land.

Vandaag wordt in Vlaanderen 1 op 12 baby’s geboren na ART, waardoor België in Europa koploper is, ver voor Nederland of Duitsland. Gyselaers stelt vast dat 1 op 5 zwangerschappen na ART een meerlingzwangerschap is met de in medische kringen gekende risico’s voor moeder en kind. Hij staat ook kritisch tegenover de hedendaagse trend om eicellen in te vriezen, zodat vrouwen op latere leeftijd vooralsnog via ART zwanger kunnen worden. Ook dat is niet zonder risico’s. Momenteel is men het erover eens dat ART het aantal chromosomale afwijkingen niet verhoogt, maar het wordt steeds duidelijker dat epigenetische effecten kunnen optreden. Dat wil zeggen dat ART-nakomelingen een hogere kans op problemen tijdens de zwangerschap hebben.

De auteur pleit tenslotte voor het uitbreiden van therapieën met o.a. de zachte aanpak van FAM’s, voor onze landen dus concreet van Sensiplan.